فضای مجازی و جنگ نرم با متجاوزین

مبارزه با غارتگران دین و ناموس و عفت و ....

مبارزه با غارتگران دین و ناموس و عفت و ....

قواعد درس دوم از کتاب سوم راهنمایی

قواعد درس دوم از کتاب سوم راهنمایی

ریشه یا حروف اصلی یک کلمه :

در اغلب کلمات عربی معمولا سه حرف اصلی و جود دارد که این حروف در کلمات مختلف به یک شکل تکرار می

شوند . به این حروف ریشه یا حروف اصلی کلمه گفته می شود.

به حرف اول ریشه هر فعل فاء الفعل و به حرف دوم عین الفعل و به حرف سوم لام الفعل گفته می شود.

فاء الفعل	عین الفعل	لام الفعل
نَـــ	ـصَـ	ـرَ

مانند ریشه نصر در کلمه : نـــا صـــــــر :

مثلا در کلمات ( عالِم - معلوم - تعلیم - معلم - علوم ) سه حرف اصلی علم به یک شکل تکرار شده است

که به این حروف ، حروف اصلی می گویند.

سوال1 : حروف زائد چیست ؟

به حروفی غیر حروف اصلی که در یک کلمه وجود دارند حروف زائد می گوییم.

مثلا در کلمه: مفعول (ف ، ع ، ل) حروف اصلی و (م ، و) حروف زائد هستند.

سوال2 : وزن چیست و به چه کلماتی هم وزن می گوییم؟

وزن همان آهنگ است و به کلماتی هم وزن می گوییم که آهنگ آن ها با هم مشابه باشد .

معمولا در کلمات هم وزن :

1- تعداد حروف آن ها با هم مساوی می باشد. 2- حرکتهای روی حروف با هم مشابه است.

مانند : ِانقِلاب = ِانفِعال.

سوال 3 : چگونه ریشه یک کلمه را پیدا کنیم ؟

برای پیدا کردن ریشه یک کلمه ، 1- دو یا چند هم خانواده آن کلمه را به خاطر می آوریم

2- و با مقایسه آنها سه حرفی را که در همه کلمات تکرار شده است ، به عنوان حروف مشترک یا ریشه انتخاب می

کنیم . مانند: حمید ، حامد ، محمود ، احمد که ریشه ی آنها ( حمد ) است.

سوال4 : وزن ها چه کاربردهایی دارند؟

در زبان عربی برای این که از ریشه یک کلمه ، مفهوم های مختلفی مانند : اسم فاعل ، اسم مفعول ، اسم تفضیل و ..

بسازند معمولا آن را بر وزن کلمه هایی مانند: فاعل ، مفعول ، اَفعل و ... می برند.

پس یک ریشه یا سه حرف اصلی را به این دلیل بر وزن های مختلف می بریم تا بتوانیم از آن مفهوم های مختلفی

بسازیم و در جهت انتقال مطالب ، به شنونده یا خواننده استفاده نماییم .

وقتی ما ریشه ای مانند : ( علم ) را بر وزن های :فاعل ، مفعول ،افعال ، تفعیل ، استفعال ، می بریم کلمه های

جدیدی که عبارتند از : عالم ، معلوم ، اعلام ، تعلیم ، استعلام.

ساخته می شود. پس ما با بردن علم در وزن های مختلف از آن مفهوم های جدیدی ساخته ایم.

وزن ( فاعل ) کلمات سه حرفی را به مفهوم (صفت فاعلی) تبدیل می کند. مانند :

ناصر = یعنی یاری کننده فاتح = پیروز خالق = خلق کننده ، آفریننده

وزن ( مفعول ) کلمات سه حرفی را به مفهوم (صفت مفعولی) تبدیل می کند مانند:

محمود = ستایش شده مسرورون = انسان های شاد مکشوف = کشف شده

وزن ( فعیل ) کلمات سه حرفی را به مفهوم ( صفت مطلق ) تبدیل می کند. مانند

علیم= دانا قلیل = مقدار کم سریع = با سرعت

سوال5 : چگونه یک ریشه ی فعل را به وزن های مختلف تبدیل می کنیم ؟

برای این که یک ریشه را به وزن کلمه هایی مانند : ِافعال ، اِفتعال ، مفعول ، ِانفعال و ... تبدیل می کنیم ،

ابتدا سه حرف اصلی ریشه داده شده را زیر حروف ( ف ع ل ) قرار می دهیم و سپس حروف زائد وزن داده شده

را به کلمه جدید اضافه می کنیم .

مانند ( کرم ) بر وزن فعیل :

فـــَـــــــــــــــــعــــــــــــیــــــــــــــل
کــــــَـــــ	ـــــــر	ــــیــــــ	ـــــم	کلمه
کــــــَـــــ	ـــــــر	حرف زائد	ـــــم	حروف اصلی